ALEGORIA - obrazowe przedstawienie w dziele sztuki pewnych pojęć lub idei za pomocą symboli, personifikacji i towarzyszących im atrybutów, emblematów tworzących całość. Mogą to być również układy przedmiotów i postaci pozbawione konwencjonalnych znaczeń ale skłaniających do poszukiwania ukrytych treści.
ATRYBUT - przedmiot lub symbol pozwalający zidentyfikować przedstawioną postać, dodany jako jej znak rozpoznawczy. Np. atrybuty władzy ( berło, korona ) Niektóre oderwane od postaci nabierają znaczenia symbolu.
ADORANT - postać klęcząca adorująca, modląca się nad postacią świętego, Boga. Od starożytności występuje do dziś, ściśle związany z religią i sztuką sakralną. Jest to również typ nagrobka.
EMBLEMAT - wstawka ozdobna inkrustowana, przedmiot lub jego przedstawienie symbolizujące jakieś pojęcie, ideę, czynność itp.
IKONA - obraz kultowy, ukształtowany w sztuce wschodniochrześcijańskiej; wyobrażający osoby święte lub sceny z biblii. Na ogół malowane, czasem wykonywano w technice mozaiki, w drewnie, marmurze, kości słoniowej, steatycie i emalii.
KANON - reguła zalecająca pewne rozwiązania formy dzieła plastycznego za pomocą wzorców, przepisów i wyznaczników liczbowych określająca np.: schemat kompozycyjny, układ postaci, proporcje.
KLAFT - (
nemes ) nakrycie głowy królów egipskich; usztywniona, kwadratowa chusta
płócienna, często zdobiona plisowaniem lub barwnymi pasami; przytrzymywana na
czole metalową opaską z przymocowanym z przodu ureusem.
MANDORLA ( NIMB, AUREOLA ) - inaczej gloria lub nimb, krąg złocisty otaczający na obrazach lub rzeźbach postać ludzką głównie świętego. Jest symbolem doskonałości i chwały. Zaczerpnięta z symboliki wschodu. W ikonografii chrześcijańskiej pojawia się w IV wieku. Niekiedy staje się owalna dostosowana do kształtu przestrzeni lub ciała ( w średniowieczu zwana mandorlą ) często po bokach zakończona łukiem ostrym.MEDALION - płaskorzeźba lub malowidło o owalnym obramieniu, często służył jako motyw zdobniczy w architekturze a w mniejszym formacie w meblarstwie, ceramice itp. Pojawił się w późnym renesansie i baroku.
ORANT - w ikonografii chrześcijańskiej przedstawienie stojącej frontalnie postaci w długiej szacie, w pozie modlitewnej ( ze wzniesionymi ku górze rękami i otwartymi dłońmi ). Pojawiło się już w sztuce bizantyjskiej w malarstwie katakumbowym.
PROPORCJA - określone stosunki wielkości między częściami jakiejś całości; harmonijne ich zestawienie w dziele; jest podstawowym elementem kompozycji.
Słownik Terminologiczny Sztuk Pięknych, wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz